W drugiej połowie roku 2015 Pracownia Badań i Innowacji Społecznych STOCZNIA prowadziła na nasze zlecenie projekt badawczy „Opowieści o ekonomii społecznej. Badanie pożyczkobiorców ES Funduszu TISE”. Poniższy Raport stanowi jego podsumowanie. Badanie składało się z kilku modułów, uwzględniających różne metody badawcze: studia przypadków (realizowane podczas wizyt badawczych), ankieta CAWI, wywiady półustrukturyzowane CATI – w tym wywiady eksperckie, oraz analiza dokumentów zastanych).
Celem projektu było dostarczenie pogłębionej wiedzy na temat charakterystyki odbiorców ES Funduszu TISE, ich sytuacji oraz doświadczeń związanych z korzystaniem z udzielonej pożyczki. Równoległym wątkiem badawczym była rekonstrukcja percepcji ES Funduszu wśród jego odbiorców.
Pierwsza część raportu przedstawia historie głównych bohaterów badania, czyli organizacji (wśród nich zarówno ngo, jak i spółdzielnie, przedsiębiorstwa społeczne), które odwiedziliśmy w trakcie ośmiu wizyt terenowych. Przybliża ona kontekst ich działalności, pokazuje różnorodność dróg dochodzenia do podjęcia aktywności w ramach ekonomii społecznej i realizowania jej misji.
Druga część raportu ma charakter problemowy, omawiamy w niej najważniejsze problemy związane z funkcjonowaniem zbiorowości klientów ES Funduszu TISE:
- pierwszy rozdział ma za zadanie zbudować tło dla dalszych rozważań, dostarczyć punktów odniesienia w analizach. Poruszamy w nim problem identyfikacji pożyczkobiorców TISE z sektorem ekonomii społecznej. Formułujemy pierwsze wnioski o zgodności ich działań z postulatami ekonomii społecznej
- w drugim rozdziale opisujemy profil pożyczkobiorcy ES Funduszu na tle populacji, zwracając przy tym uwagę na kluczowe wymiary zróżnicowania
- trzeci rozdział stanowi dalszy ciąg charakterystyki klientów TISE, przedstawiamy w nim działalność pożyczkobiorców, omawiamy różnice pomiędzy podmiotami o różnych formach prawnych, a także odnosimy te dane do całego sektora ES
- czwarty rozdział poświęcony jest relacjom pożyczkobiorców z otoczeniem; omawiamy w nim relacje z samorządami i OWESami, jak i kontakty i oddziaływania na społeczności lokalne, zwracamy przy tym uwagę na wkład odbiorców ES Funduszu w rozwój ekonomii społecznej w Polsce
- w piątym rozdziale poruszamy kwestię stylów zarządzania organizacjami z grona klientów TISE; szczególnie ważne są dla nas rola liderów i ich stosunek do przedsiębiorczości oraz obecność elementów partycypacji w funkcjonowaniu organizacji (jako aspekty stanowiące konstytutywne cechy ekonomii społecznej)
- szósty rozdział przedstawia pracę w przedsiębiorstwach ekonomii społecznej z perspektywy pracowników, zwracamy uwagę na znaczenie formalnego statusu osoby zatrudnionej (jako spółdzielcy bądź pracownika etatowego) dla identyfikacji z miejscem pracy, dla poczucia sprawczości oraz wartości, którymi się kierując oceniając swoją sytuację zawodową
- w siódmym rozdziale analizujemy szczegółowo zagadnienia związane z pożyczką; interesuje nas zarówno ocena oferty TISE przez odbiorców, jak i sposoby wykorzystania udzielonego wsparcia. Raport zamykają wnioski z poszczególnych obszarów problemowych.
- Raport_Opowieści o ekonomii społecznej_TISE